Aan de binnenzijde van de wand wordt isolatiemateriaal aangebracht. Dit kan rechtstreeks tegen de muur maar vaak wordt ook een luchtspouw in combinatie met een voorzetwand toegepast. De spouw moet wel met buitenlucht worden geventileerd. Dit is in de praktijk vaak lastig te realiseren; het vraagt om gaten in de buitenmuur en de spouwen zijn op de plek van zijwanden en vloeren onderbroken waardoor de ventilatie niet door kan lopen. Vochtophoping kan dan het gevolg zijn. Vandaar dat de toepassing van een luchtspouw meestal wordt afgeraden.
Naast een voorzetwand bestaat ook het systeem met een ‘doos in een doos-principe’. In een ruimte wordt dan een volledig nieuwe kamer gebouwd waarbij de nieuwe wanden, plafonds en vloeren zijn geïsoleerd. Deze constructie moet aan alle zijden geventileerd worden met buitenlucht. Voor het gemiddeld pand is dit vanwege het ruimteverlies en omvang van de ingreep (en kosten) meestal geen reële optie.
Over het geheel genomen leidt het isoleren van massieve buitenmuren aan de binnenzijde tot veel problemen. De gebouwen worden ‘thermisch lek’ waardoor koudebruggen bijna niet zijn te voorkomen en het isolatieniveau wat lager zal moeten worden gehouden. Het isolatiemateriaal kan vaak niet worden doorgezet bij vloeren en binnenwanden die aansluiten op de buitenmuur, waardoor op die plekken koudebruggen ontstaan. Ook bij monumentale plafonds is dit het geval. Daarnaast ontstaan vaak vochtproblemen bij de aansluiting van een binnenwand op een geïsoleerde buitenmuur.
Het aanbrengen van isolatiemateriaal aan de binnenzijde betekent voor een gemiddeld pand een energieverbetering van slechts 10 tot 15% (afhankelijk van de oppervlakte van de buitenmuur). Bij tussenwoningen met relatief veel glas in de voor- en achtergevels ligt dit nog lager.
De meeste problemen doen zich in de praktijk voor bij de oplegging van houten balken in de buitenmuur en bij houten strijkbalken langs een buitenmuur, zelfs al is het isolatiemateriaal door te zetten, Zo is de muur gedurende een groot deel van het jaar kouder en daardoor vochtiger waardoor houtrot kan optreden. Als oplossing kan de balk geventileerd worden geplaatst. Een andere oplossing is de toepassing van een kunststof kap die de balk omsluit (caps). Nadeel is dat de balk hiervoor uit de muur moet worden gehaald en aan de buitenzijde een kunststof rand zichtbaar zal zijn. Bij beschermde monumenten wordt deze oplossing door monumenteninstanties doorgaans niet toegestaan.
Bij strijkbalken moet tussen de muur en de balk minimaal 25 mm isolatiemateriaal worden aangebracht om condensatieproblemen te voorkomen. Is dit niet mogelijk dan moet van wandisolatie worden afgezien. Een oplossing is het verplaatsten van de strijkbalk. Bij beschermde monumenten wordt dit in de regel niet toegestaan. Het inpakken van de strijkbalk of de strijkbalk aan de koude zijde van de isolatie leggen, leidt tot verstikking van de balk en is daarom niet mogelijk.
Bij de aansluiting van binnenwanden op een massieve buitenmuur, ontstaan ook koudebruggen omdat het isolatiemateriaal hier niet kan worden doorgezet. Bij het koudere vlak kan dan vervolgens condensvorming en schimmel optreden. Als oplossing zou de binnenwand bij de aansluiting op de buitenmuur aan weerszijden met isolatiemateriaal kunnen worden bekleed. In de regel is 500 mm doorzetten van het isolatiemateriaal tegen de binnenwand afdoende. Bij lichte, niet dragende, scheidingswanden kan de wand eventueel worden losgehaald van de buitenmuur en het isolatiemateriaal worden doorgezet.
Wijze van isoleren
Bij na-isolatie worden de isolatieplaten of dekens rechtstreeks tegen de muur bevestigd. Dit kan op de traditionele manier met de toepassing van een dampwerende folie of met vochtregulerende isolatiematerialen. Er bestaan diverse isolatiematerialen; het type materiaal maakt in beginsel niet uit maar om een zeker isolatieniveau te bereiken, maakt het verschil in plaatdikte daarentegen wel uit. Het is hierbij van belang dat het isolatieniveau is afgestemd op de constructie.
Er is een onderscheid te maken tussen: