Bij kierdichting moet in eerste instantie gedacht worden aan de kieren bij ramen. Afhankelijk van het type raam kunnen tochtwerende voorzieningen worden aangebracht. Bij sommige ramen zoals draairamen kan dit eenvoudig door het aanbrengen van tochtstrips. Bij schuiframen ligt dit complexer en zal naar geïntegreerde oplossingen moeten worden gezocht. Een voorzetraam is ook als oplossing mee genomen; deze heeft naast de verbetering van de kierdichting ook voordelen op het gebied van de totale isolatie van ramen. Oplopend in mate van complexiteit van de ingreep en de bijbehorende kosten kan globaal een onderscheid worden gemaakt tussen:
- permanent dichtzetten van ramen of aanbrengen van tochtstrips
- geïntegreerde kierdichting
- (binnen/buiten) voorzetramen
Technisch doen de verschillende oplossingen voor kierdichting, mits goed uitgevoerd, weinig voor elkaar onder; ze zijn even efficiënt. Zo is het effect van het permanent dicht zetten van een raam of de toepassing van een geïntegreerde kierdichting nagenoeg gelijkwaardig. Het permanent dichtzetten van een raam is echter wel een eenvoudige en goedkope oplossing maar daartegenover staat het nadeel dat het raam niet meer open kan. De keuze tussen de oplossingen is daarom gelegen in de comfortwens van de gebruiker. Wanneer ook de wens voor isolerende beglazing aanwezig is kan de keuze van het type kierdichting gekoppeld zijn aan de mogelijkheden die het raam op het gebied van beglazing biedt. Het is dan ook zaak de oplossingen in samenhang te bepalen.
Naast ramen bestaan er ook naden in andere onderdelen van een constructie, zoals bijvoorbeeld bij kappen of vloeren zie hiervoor Tochtwering.
Bij de verbetering van de kierdichting is het van groot belang om ook de ventilatievoorziening aandacht te geven. De natuurlijke ventilatie via de kieren vervalt dan immers. Ventilatie is essentieel voor een gezond binnenklimaat en om vocht uit een gebouw af te voeren. De afvoer van vocht is niet alleen van belang voor het binnenklimaat en het gebouw zelf maar ook van belang voor het energieverbruik. Het kost immers veel meer energie om vochtige lucht op te warmen dan droge lucht. Voor de verschillende maatregelingen en oplossingen hiervoor zie Ventilatie.
Bij deze vorm van kierdichting worden ter hoogte van de wisseldorpel en de onderdorpel van het raam rubberen tochtprofielen aangebracht. De tochtprofielen worden dichtgedrukt door het gewicht van het raam. De dichting aan de zijkant van het schuifraam vindt plaats via het belegstuk die verstelbaar wordt gemaakt door middel van een scharnier en een hendel.
Zie ook Glas en Ventilatie
Voor een goede tochtwering kunnen borstels tegen het raam worden aangebracht. De kierdichting is bij veelvuldig schuiven echter niet optimaal doordat de borstelharen ‘open’ gaan staan; ook is de levensduur van de borstel in verhouding kort. Een andere oplossing is het raam te laten schuiven in glijvilt. Het kan echter zijn dat de sponning te krap is voor het aanbrengen van vilt of juist omgekeerd.
Zie ook Glas en Ventilatie
Als wordt gekozen om de ramen te handhaven, zijn de mogelijkheden voor kierdichting overeenkomstig Draairamen met monumentale waarden technisch goed
Wanneer wordt gekozen om de ramen te vervangen moeten de nieuwe exemplaren aansluiten bij de karakteristiek van het monument. De nieuwe elementen kunnen hierbij van een (geïntegreerde) kierdichting worden voorzien.
Aandachtspunt:
- Het materiaal van het raam moet aansluiten bij het karakter van het monument. Kunststof ramen worden door monumenteninstanties meestal niet toegestaan.
Als er wordt gekozen om de ramen te handhaven, zijn de mogelijkheden overeenkomstig Draairamen met monumentale waarden technisch goed
Wanneer wordt gekozen om de ramen te vervangen, moeten de nieuwe exemplaren in beeld een exacte kopie zijn van de bestaande ramen. De ramen kunnen hierbij van een (geïntegreerde) kierdichting worden voorzien.
Aandachtspunten:
- Bij beschermde monumenten dient het raamtype te worden gehandhaafd; draai-kiepramen worden door monumenteninstanties in de regel niet toegestaan.
- Een aanslagstuk in de vorm van een wellat wordt door monumenteninstanties vaak ook niet toegestaan.
- Het materiaal van het raam moet aansluiten bij het karakter van het monument. Kunststof ramen worden door monumenteninstanties meestal niet toegestaan.
Er bestaan binnen- en buitenvoorzetramen. In de regel worden buitenvoorzetramen als ontsierend ervaren en daarom vaak niet goedgekeurd door de monumenteninstanties. Alleen als beschermende beglazing voor glas-in-lood is een buitenvoorzetraam in sommige gevallen een alternatief. Zie Buitenvoorzetraam bij glas-in-lood
Een binnenvoorzetraam kan daarentegen wel goed worden toegepast en daarbij worden voorzien van kierdichting. Het is wel van belang dat het voorzetraam aan de binnenzijde naadloos aansluit op het bestaande kozijn om ongewenste infiltratie van binnenlucht te voorkomen. Daarnaast moet het binnenvoorzetraam zelf goed kierdicht zijn. Wanneer de aansluiting niet naadloos is en de kierdichting niet afdoende kan tussen de ramen condensvorming optreden. Daarentegen moet de ruimte tussen de twee ramen wel met buitenlucht worden geventileerd om condens te voorkomen. Dit kan worden bereikt door bijvoorbeeld het oorspronkelijke raam licht kierend te plaatsen. In geval van een monumentaal interieur kan een binnenvoorzetraam onwenselijk zijn.
Zie ook Glas en Ventilatie
Tochtstrips kunnen aan de binnenzijde op het kozijn of raam worden gemonteerd. Een ingreep in het kozijn of raamhout kan dan achterwege blijven. Een tochtstrip met een rubberen lip geeft doorgaans een betere kierdichting dan de zelfklevende afdichtingsband. Bij monumentale interieurs kan het de voorkeur genieten om de strips blind te monteren. Voor de plaatsing wordt dan de sponning van het kozijn uitgefreesd. Deze ingreep is niet reversibel en daarmee nadelig bij een hoge monumentale waarde van het kozijn. Als er sprake is van een stolpraam kan in de holling van de stolplijst of bij de aanslag door infrezing een tochtstrip worden aangebracht. Eventueel kan de aanslag lat worden vervangen door één met een tochtstrip. Wel moet bij de plaatsing van de tochtstrips rekening worden gehouden met de draairichting van het raam om ‘opstropen’ te voorkomen. De flap van de strip dient bij een plaatsing in de holling tegen de draairichting van het raam in te wijzen.
Wanneer een draairaam niet of nauwelijks wordt geopend, kan het raam ook permanent worden dichtgezet. Dichtingsband wordt dan in de sponning aangebracht waarna het raam ‘dicht’ wordt geschilderd.
Zie ook Glas en Ventilatie bij draairamen in hout.
Er bestaan voor de sponning van schuiframen strips die langs elkaar schuiven en zo een kierdichting realiseren (de zogenaamde VR-strip). Deze strip geeft een goede kierdichting zonder dat al te grote aanpassingen in het raamhout en kozijn nodig zijn.
Zie ook Glas en Ventilatie
